Кина во понеделникот успешно го лансираше третиот и последен модул од својата нова вселенска станица Тијангонг, а остатоците од ракетата тешка 23 тони викендов ќе паднат некаде на Земјата. Проблемот е во тоа што никој не знае каде точно ќе падне.
Модулот Менгтијан, во кој ќе се вршат научни експерименти, е лансиран на кинеската ракета Лонг марч 5Б. откако модулот беше доставен во орбитата, се одвои од ракетата.
За разлика од повеќето модерни ракети кои се дизајнирани да паднат во зафрлен дел од Тихиот Океан, Лонг марч 5Б по отфрлањето на модулот почна да кружи околу Земјата и не е познато каде ќе падне при своето враќање во атмосферата, што би требало да се случи во петок вечер или во сабота наутро.
Иако никој не ја знае траекторијата на ракетата и не е познато каде ќе се урне, мала е веројатноста дека нејзините остатоци ќе погодат населено подрачје, пишува Бизнис инсајдер.
Експертите со оглед на ситуацијата можат само да проценат колкав дел од кинеската ракета, која е отприлика голема колку деветкатница, ќе удри во Земјата. Дел веројатно ќе согори при минувањето низ атмосферата, но самата ракета е преголема за целосно да „исчезне“.
„Проценката е дека влегувањето во атмосферата че го преживеат 20 до 40 отсто од масата на некој голем објект“, кажале за Бизнис инсајдер експерти од американската непрофитна организација Аероспејс корпорејшн.
Додаваат дека на подрачјето на кое можат да паднат остатоците живеат околу 88 отсто од жителите на Земјата, но само неколку отсто во густо населени подрачја. Поголемиот дел од тој простор отпаѓа на океани и ненаселени делови од континентите.
И покрај тоа, лидерите на вселенските агенции ја осудија кинеската пракса на неконтролирано враќање во атмосферата, кажувајќи дека тоа претставува ризик за животите и имотот.
Постојат ракети за повеќекратна употреба, како тие на компанијата Спејсекс, кои контролирано се спуштаат на површината и можат повторно да се користат. Ракетите на НАСА и Роскосмос обично паѓаат низ атмосферата со падобран во предвидливо подрачје.
Ова е четврти пат остатоците од кинеска ракета Лонг марч 5Б да загрозуваат човечки животи. По секое такво лансирање (2020, 2021 и јули 2022) нејзини делови паѓаа на Земјата.
Во мај 2020 остатоци од тие ракети беа откриени во близина на две села во Брегот на Слоновата коска, наводно предизвикувајќи материјална штета. Кина во 2021 кажа дека остатоците од ракетата паднале во Индискиот Океан во близина на Малдивите.
„Дали е тоа намерно непочитување на меѓународните правила: Или станува збор за лош дизајн? Што и да е причината, жално е што става многу луѓе во опасна ситуација“, вели Џон Логсдон, основачот на Институтот за вселенска политика на Универзитетот Џорџ Вашингтон во САД.
Научници во истражување кое во јули беше објавено во магазинот Нејчр проценија дека има околу 10 отсто шанси во следните 10 години остатоците да погодат едно или повеќе лица. Не станува збор само за заканата која ја претставуваат кинеските ракети, во атмосферата постојано паѓаат сателити и парчиња непознат вселенски отпад.
„Ако ја фрлите коцката премногу пати, некому ќе му се посреќи“, вели астрономот Џонатан Мекдауел од Харвард кој ги следи објектите во Земјината орбита.
Консултантот Тед Мјуелхаупт од организацијата Аероспејс корпорејшн кажа за Бизнис инсајдер дека предмети тешки најмалку еден тон секоја недела паѓаат на Земјата.
