800 нови случаи. Националната програма за рано откривање на ракот на дојка во Македонија започна да се спроведува од 2015. Жени на возраст од 40-69 години се покануваат за мамографски преглед на две години преку покани / пријавување преку интернет.
МАКЕДОНИЈА Е ЗЕМЈА КАДЕ НАЈМАЛКУ СЕ ЧЕКА ЗА ТЕРМИН ЗА МАГНЕТНА РЕЗОНАНЦА, РЕЧЕ ТАРАВАРИ, БОЛНИТЕ ВЕЛАТ БЕЗ ВРСКИ СЕ ЧЕКА СО МЕСЕЦИ
Доколку се искористи пописот на населението од 2021, според кој жени од 40-69 години има 379.199 од кои 70% би требало да бидат опфатени со програмата во период од 2 години (односно вкупно 265.439 или 132.719 годишно), и доколку се земе едноставно процентот на жени со суспектни наоди од 2019 година од 0.3%, во тој случај Македонија поради отсуство на сеопфатен скрининг на секоја втора година пропушта рана детекција на рак на дојка кај 796 жени во период од 2 години, односно 398 жени годишно (наспроти 3, односно 5 жени во 2020 и 2019 година респективно).
Карциномот на грлото на матката во светот учествува со 10% во вкупниот број на малигни неоплазми. Тој е дванаесетти по честота и петти по смртност рак кај жените во светот. Овој скрининг има најдолга историја во Македонија. Во годишните програми има формулација дека скринингот се смета за успешен доколку во период од 3 години се опфатат 75% од жените на целната возрасна група. Но, програмите немаат дефинирано годишни индикатори за успешност (иако во некои постои 5% индикатор од таргетираната популација да биде предмет на скрининг, а тоа е далеку од потребното ниво на скрининг за да се оствари посакуваниот опфат за 3 години од 75%).
Доколку се земе бројот на таргетирани жени од 21 до 59 години дека е 461.381, за да се постигне успешноста на програмата од 75% на жените во период од 3 години да имаат скрининг, тоа значи дека годишно програмата треба да опфати по 115.345 жени.
Доколку пак се искористат резултатите од 2019 година, каде 21% од наодите се позитивни, годишно би се откривале 24.222 жени со позитивни наоди (наспроти 2.717 жени во 2019 година), на кои доколку навремено се делува, квалитетот на живот нема да им се намали, а и стапката на смртност во Македонија значително ќе се намали од овој вид на малигно заболување.
Македонија преку овој пристап на програмата пропушта годишно да дијагностицира и да лекува 24.137 жени.
Б. НЕСТОРОСКА SDK.MK
